Bước chân vào đại học cũng là lúc nhiều bạn sinh viên ấp ủ dự định tìm kiếm một việc làm part time để có thêm thu nhập và trải nghiệm. Tuy nhiên, giữa vô vàn thông tin và cơ hội, không ít bạn cảm thấy hoang mang khi phải cân bằng với lịch học dày đặc. Trong bài viết này, Gen Skill sẽ cùng bạn tìm hiểu việc làm part time là gì và hướng dẫn bạn bí kíp tìm job làm thêm phù hợp cho sinh viên.
1. Việc làm part time là gì?
"Part time" trong tiếng Anh có nghĩa là "bán thời gian". Theo đó, việc làm part time là hình thức làm việc có số giờ ít hơn so với một công việc toàn thời gian (full-time) tiêu chuẩn (thường là dưới 8 giờ/ngày hoặc 40 giờ/tuần). Đặc điểm chính của làm việc part time là sự linh hoạt về thời gian, cho phép người lao động, đặc biệt là sinh viên có thể sắp xếp lịch làm việc xen kẽ với lịch học.
Đó có thể là công việc phục vụ tại quán cà phê vào buổi tối, gia sư dạy học hoặc nhân viên nhập liệu vài giờ mỗi ngày. Làm việc part time thường không cần hợp đồng dài hạn nên sẽ phù hợp với những ai muốn kiếm thêm thu nhập mà vẫn có thời gian cho việc học hoặc sở thích cá nhân.
2. Lợi ích của việc làm part time đối với sinh viên
Đi làm thêm không chỉ đơn thuần là để kiếm tiền. Đây là một "môn học thực tế" mang lại vô vàn lợi ích quý giá, giúp bạn trang bị những hành trang quan trọng cho tương lai.
2.1. Tăng thu nhập và tự chủ tài chính
Đây là lợi ích rõ ràng nhất. Một khoản thu nhập thêm từ công việc làm thêm giúp bạn có thể tự chi trả các chi phí sinh hoạt cá nhân, mua sắm những món đồ mình thích, giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình và học được cách trân trọng giá trị của đồng tiền do mình làm ra.
Ngay cả khi công việc không liên quan trực tiếp đến ngành học, những kinh nghiệm bạn có được vẫn vô cùng đắt giá. Việc va chạm với môi trường làm việc chuyên nghiệp sớm giúp bạn xây dựng một chiếc CV ấn tượng. Đây là một lợi thế cạnh tranh rất lớn so với những bạn chỉ có kiến thức lý thuyết suông khi ra trường xin việc.
Đây là "học phí" mà nhà tuyển dụng sẽ trả cho bạn. Thông qua công việc, bạn sẽ được rèn luyện hàng loạt kỹ năng mềm thiết yếu như: kỹ năng giao tiếp với khách hàng, kỹ năng làm việc nhóm với đồng nghiệp, kỹ năng giải quyết vấn đề khi có sự cố, và đặc biệt là kỹ năng quản lý thời gian hiệu quả.
2.4. Mở rộng mối quan hệ
Thế giới của bạn sẽ không chỉ gói gọn trong trường học. Đi làm thêm giúp bạn gặp gỡ và xây dựng mối quan hệ với nhiều người ở các độ tuổi và lĩnh vực khác nhau, từ đồng nghiệp, quản lý cho đến khách hàng. Biết đâu một trong số họ sẽ là người mang đến cho bạn một cơ hội sự nghiệp tuyệt vời trong tương lai.
2.5. Khám phá bản thân và định hướng nghề nghiệp
Công việc làm thêm là cơ hội để bạn thử và sai. Bạn sẽ khám phá ra mình thực sự thích gì, ghét gì, mình có thế mạnh ở đâu và phù hợp với môi trường làm việc như thế nào. Những trải nghiệm này giúp bạn hiểu rõ bản thân hơn, từ đó có những định hướng nghề nghiệp đúng đắn và thực tế hơn cho tương lai.
3. Một số công việc làm part time phổ biến
Thế giới việc làm thêm cho sinh viên vô cùng đa dạng. Dưới đây là một số công việc phổ biến, phù hợp với quỹ thời gian và khả năng chung của đại đa số các bạn sinh viên.
3.1. Nhân viên phục vụ, pha chế, bán hàng
Đây là nhóm công việc phổ biến và dễ tìm nhất tại các quán cà phê, nhà hàng, cửa hàng tiện lợi hay shop thời trang. Công việc này giúp bạn rèn luyện sức bền, sự nhanh nhẹn, kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống với khách hàng.
3.2. Gia sư
Nếu bạn học tốt một môn nào đó (Toán, Lý, Hóa, Ngoại ngữ,...), gia sư là một lựa chọn tuyệt vời. Công việc này không chỉ mang lại thu nhập khá tốt mà còn giúp bạn củng cố kiến thức chuyên môn của chính mình. Sự linh hoạt về thời gian cũng là một điểm cộng lớn của công việc này.
3.3. Các công việc Freelance Online
Với sự phát triển của công nghệ, các công việc tự do như viết lách, dịch thuật, thiết kế đồ họa, quản lý fanpage,... đang trở thành xu hướng. Những công việc này cho phép bạn làm việc ở bất cứ đâu, miễn là có máy tính và kết nối internet, đồng thời giúp bạn xây dựng portfolio chuyên nghiệp.
3.4. Trợ giảng hoặc trợ lý nghiên cứu tại trường
Đây là công việc lý tưởng cho những bạn muốn theo đuổi con đường học thuật. Bạn sẽ được làm việc trực tiếp với các thầy cô, đào sâu kiến thức chuyên ngành và có được kinh nghiệm quý báu cho việc học lên cao học sau này. Hãy thường xuyên theo dõi thông báo từ các khoa, bộ môn để không bỏ lỡ cơ hội.
3.5. Nhân viên trực tổng đài
Công việc này đòi hỏi sự kiên nhẫn và một giọng nói chuẩn. Nó sẽ giúp bạn rèn luyện kỹ năng lắng nghe, giao tiếp qua điện thoại và khả năng xử lý các khiếu nại khách hàng một cách chuyên nghiệp.
4. Bí kíp tìm việc làm part time cho sinh viên
Tận dụng những kênh thông tin của trường: Luôn theo dõi thông tin của Trung tâm Hỗ trợ Sinh viên hoặc Phòng Công tác Sinh viên. Đây là những nguồn việc làm đã được nhà trường kiểm duyệt, có độ tin cậy cao.
Khai thác các website tuyển dụng uy tín: Các trang web lớn như Top CV, Vietnam Works, Indeed, Ybox... thường có những mục riêng dành cho việc làm sinh viên hoặc việc làm bán thời gian.
Tham gia các hội nhóm trên mạng xã hội: Các group trên Facebook là một "mỏ vàng" thông tin. Tuy nhiên, hãy luôn tỉnh táo để sàng lọc và nhận diện các tin đăng có dấu hiệu lừa đảo.
Xây dựng CV đơn giản nhưng chuyên nghiệp: Dù chỉ là công việc làm thêm, một chiếc CV chỉn chu sẽ giúp bạn tạo ấn tượng tốt. Hãy nêu bật các kỹ năng mềm, hoạt động ngoại khóa và tinh thần sẵn sàng học hỏi của bạn.
Chủ động và đừng ngại "gõ cửa": Nếu bạn thích một quán cà phê hay một cửa hàng nào đó gần nhà, đừng ngần ngại bước vào và hỏi trực tiếp xem họ có nhu cầu tuyển dụng không. Sự chủ động đôi khi mang lại những kết quả bất ngờ.
5. Làm sao để cân bằng giữa việc học và việc làm part time?
Làm part time cũng thú vị đấy, nhưng làm thế nào để không ảnh hưởng đến việc học? Dưới đây là một số mẹo hữu ích mà Gen Skill muốn chia sẻ đến bạn:
Luôn đặt việc học lên hàng đầu: Hãy luôn nhớ rằng nhiệm vụ chính của bạn là học tập. Đừng bao giờ để công việc ảnh hưởng đến kết quả học tập, điểm danh hay lịch thi của bạn.
Lập kế hoạch và quản lý thời gian hiệu quả: Sử dụng các công cụ như Google Calendar, sổ tay kế hoạch để sắp xếp lịch học, lịch làm, thời gian làm bài tập và nghỉ ngơi một cách khoa học.
Chọn một công việc có lịch trình linh hoạt: Ưu tiên những công việc cho phép bạn đăng ký ca làm hoặc có thể xin nghỉ khi có lịch thi đột xuất. Hãy trao đổi rõ ràng với quản lý về việc bạn là sinh viên ngay từ đầu.
Học cách nói "Không": Đừng cảm thấy có lỗi khi phải từ chối một ca làm thêm nếu nó trùng với lịch ôn thi quan trọng. Sức khỏe và kết quả học tập của bạn mới là điều cần được ưu tiên.
Chăm sóc sức khỏe bản thân: Làm việc và học tập cùng một lúc sẽ rất tốn sức. Hãy đảm bảo bạn ngủ đủ giấc, ăn uống đủ chất và dành thời gian nghỉ ngơi để tái tạo năng lượng.
6. Một số việc cần tránh khi làm part time
Để việc làm part time trở thành một công việc mang tính hữu ích, dưới đây là một số sai lầm phổ biến mà bạn cần tránh khi làm part time:
Tránh xa các công việc "việc nhẹ lương cao" không rõ ràng, yêu cầu đặt cọc hoặc đóng phí. Đây là những dấu hiệu lừa đảo kinh điển.
Tránh làm việc mà không có thỏa thuận rõ ràng về lương, giờ làm, nội dung công việc và các quyền lợi khác.
Tránh bỏ bê việc học, trốn tiết để đi làm thêm.
Tránh ngại ngùng trong việc đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình như nhận lương đúng hạn.
Tránh làm việc quá sức, "bào" sức khỏe của bản thân để kiếm tiền.
7. Các câu hỏi thường gặp
Làm part time 1 tiếng bao nhiêu tiền?
Mức lương của việc làm bán thời gian thường dao động từ 15.000 cho đến 30.000 VNĐ/giờ đối với các công việc như phục vụ quán cà phê, bán hàng. Gia sư hoặc viết lách có thể cao hơn, từ 50.000 đến 100.000 VNĐ/giờ tùy theo kinh nghiệm của bạn.
Điều quan trọng là bạn hãy nhớ hỏi rõ nhà tuyển dụng về mức lương và hoa hồng để tránh sự thiếu minh bạch về tiền bạc sau này nhé.
Việc làm part time có cần kinh nghiệm không?
Hầu hết các việc làm thêm cho sinh viên sẽ không yêu cầu kinh nghiệm, như phục vụ, bán hàng hoặc chạy sự kiện. Những công việc này ưu tiên sự nhanh nhẹn và sẵn sàng học hỏi. Tuy nhiên, một số công việc mang tính đặc thù như gia sư hoặc viết lách sẽ có thể cần kỹ năng cơ bản, như giỏi môn học hoặc khả năng viết tốt.
Bạn có thể bắt đầu với các job đơn giản để tích lũy thêm kinh nghiệm rồi từ từ tìm kiếm những công việc cần nhiều kỹ năng hơn để gia tăng thu nhập. Đừng sợ mình kém cỏi, hãy cố gắng và học hỏi từng ngày bạn nhé!
Làm sao để tìm việc làm thêm phù hợp với sinh viên?
Để tìm việc làm part time phù hợp, bạn có thể sử dụng các nền tảng giới thiệu việc làm hoặc mạng xã hội để kết nối với nhà tuyển dụng. Ngoài ra, bạn cũng có thể nhờ gia đình, bạn bè và thầy cô giới thiệu những công việc phù hợp vì hơn ai hết, họ sẽ là những người hiểu rõ khả năng của bạn nhất.
Đi làm part time có ảnh hưởng đến việc học không?
Việc làm part time có thể không gây ảnh hưởng đến việc học nếu bạn biết cách quản lý thời gian. Bạn có thể chọn các job có ca làm linh hoạt chẳng hạn như vào buổi tối hoặc cuối tuần và nên giới hạn 10-20 giờ/tuần. Vào thời gian còn lại, bạn có thể tập trung cho việc học. Theo đó, bạn sẽ có thể tối ưu hóa thời gian và chất lượng của việc học thông qua phương pháp Pomodoro.
Làm thế nào để tối ưu thu nhập từ công việc part time?
Để tối ưu hóa thu nhập cho bản thân, bạn hãy chọn công việc có lương cao hơn, như gia sư, hoặc job có hoa hồng, như bán hàng. Ngoài ra, quản lý chi tiêu hợp lý để tiết kiệm phần lương. Ví dụ, bạn có thể dành 30% tiền lương để tiết kiệm, 50% cho chi tiêu và 20% cho sở thích cá nhân.
Các bạn ơi, việc làm part time không chỉ là cách kiếm thêm thu nhập mà còn là cơ hội để bạn rèn luyện kỹ năng, khám phá bản thân, và chuẩn bị cho tương lai. Do đó, Gen Skill mong rằng bạn sẽ tìm được một công việc phù hợp với mức thu nhập tốt nhất có thể.
